Skip to content

Hans von Speyer  – Ringen nach Meister Ott

Inhalt:

zurück zur Einleitung

Martin Siber
Langes Schwert

Meister Andreas
Schwert und Messer

Johannes Liechtenauer
Langes Schwert I
Langes Schwert II

Meister Ott
Ringen

Johannes Liechtenauer
Kampffechten: Ringen

Meister Luw
Harnischfechten

Martin Hundsfelder
Kurzes Schwert

Johannes Liechtenauer (?)
Roßfechten

119r

Item Hie hebt sich an das Ringenn zů fueß

Item In allen Ringenn sollen syn drÿ ding Das erst künst das ander schnellikeytt das tritt ist recht an legůng der sterck darümb soltu mercken / das best ist schnellikeÿtt die nit zu bruchen lest kumen Dar noch soltu merckenn daß man allen krancken sol vorr ringenn vnd allen starcken noch ringenn vnd in allem vor ringen wartt der schnellikeytt In allen mit ringenn wart der wag vnd In allem vnd in allem noch ringnn wart der knye bueg

Itm~ wan du mit eynem Ringenn willt vß den armenn So gedenck allwegenn daß du In vassest mit der lincken hantt In der mauß synes rechtenn arms vnd mit diner rechtḛ hantt vßwendig sines lincken arm vnd mit der linckenn hantt die du in der mauß hast druck frisch zů rueck vnd mit diner rechtḛ hantt begriff im sin lincke hantt vorn vnd zuck vast zu dir vnd wan du eynenn also gefast hast So tribe die ringenn die hernoch geschribenn sten welche dir gefallenn ~~

119v

Das erst Ringenn

Itm~ wan du yn also gefast hast So far mit diner linckenn hantt vff sinem rechtḛ arm vnd begriff im vnder sinem rechtḛ elnbogenn vnd zuck den zu dir vnd mit der rechtḛ hantt so du sin lincke hantt ynn hast Stoß den arm von dir so ver°uckstu ÿm den arm

Ein anders

Itm~ vß dem vassenn heb ym vff den linckenn arm mit diner rechtḛ hantt vnd ge im mitt dem haupt durch denn arm vnd zück In dan vber dins hals vnd mit der linckḛ hantt begriff Im sein linckes pein in der kneulbbueg vnd wurff in also vber denn Rurck ~

Itm~ vß dem vassenn heb in vff den linckenn arm mit diner rechtḛ hantt vmb griff ym mit der linckḛ vnder In sein elbogḛ vnd zůck do mit zu dir vnd mit der rechtenn stos obenn von dir vnd spring mit dinem linckenn fuß hinter sinen rechtenn fuß vnd wurff in vß dem fvß vber dein linckes peÿnn ~

Itm~ vß dem vassenn halt yn vest mit diner rechtenn hantt sine lincke vnd griff mitt diner lincke hant diner rechtenn zu hilff vnd

120r

halt vest mit beÿdenn hendenn vnd wende dich durch seynn arm vß diner rechtḛ sittenn So gewinstu ym den m ruckenn an ~

Ein bruch

Itm~ Wer dir durch geth / dem ge mit durch vnd val in ein ringen In welches du willtt

Itm~ Halt in vest mit bedenn hendenn sin lincke hãtt vnd wend dich durch sin arm uff din lincke sitḛ

Also prich daß

Itm~ halt im sin lincke hantt vest mit beden hendḛ vnd wendt dich durch sin arm vff din lincke sitḛ vnd zuck Im den lincken arm vber din rechte achsell vnd ruck vndersich ~

Itm~ wen dich einer gefassett hat by dem arm vnd du in wider / helt er dan dich loß so schlag im sin lincken arm vß mit diner rechtḛ hantt von oben nider vnd begriff ym do mitt sin lincks peÿn in der kneübüg vnd zuck zů dir vnd mit der linckenn hantt stos in vorn an dÿ bruest an sinenn linckenn so müß er vallenn ~

Also prich daß

Itm~ Wen dir eyner griff vorn an din brůst mit siner linckenn hantt So begriff ym syn lincke

120v

hant mit diner linckenn vnd reÿb vmb vnd mit diner rechtḛ hantt nym ym dz gewÿchtt by dem linckenn elbogenn ~

Item oder stos yn mit dyner rechten hant sinen linckenn elbogenn vbersich vnd wendt ÿn also von dir ~

Itm~ wan dir eÿner hat gefast din lincke hantt mitt siner rechtenn vnd will mit siner lincken hantt vnden durch griffenn an dinen elbogenn vnd will den verrenckenn oder will siner rechtḛ zu hilff kümenn vnd sich durch dy wenden die weyll er will mit der lincken der rechten zu hilff griffett oder noch dem elnbogenn In dem selben so var ym mit dynen rechtḛ arm oben vber sin lincken in syn rechte sytenn vnd vaß yn by der wuste vnd spring mit dine~ rechtḛ fuß hynder synen lincken fuß vnd wurff yn usser dem fuß vber dyn rechtes peyn ~

Item Grifft dich eÿner an oben In die sterck vnd helt dich vast vnd will dich tringḛ So far mit dinem rechtḛ arm aussen vber synen lincken arm vorn by syner hantt vnd begriff mit der lincken den rechtenn vnd trück mit beÿdenn synen hendenn vast an dyn brůst ~

121r

Item Streck er dir die finger an din hantt die du Im an die brust truckest so griff in dye finger mit diner lincken hantt vnd heb vber sich auff dyn lincke siten vnd mit der rechten hant In daß gewiechtt bÿ dem elnbogenn ~

Itm~ Helt er aber die hant zu an der brust So spring mit dine~ rechtḛ fuß hinder synen lincken vnd griff mit dinem lincken in die kneybug synes lincken fuß vnd heb do mit auff vnd mit der rechtḛ hant stoß In oben von dir So vellet er ~

Aber ein gut Ringenn

Item helt dich eyner loß im den arm wan du mit ym ringen willtt So griff mit diner linckḛ hantt oben vber syn rechte vnd begriff syn linck hant bÿ den fingern oder sunst vnd heb heb uff din linke sytenn vnd mit der rechten nÿm ym daß gewyecht bÿ synem lincken elnbogenn ~

Also prich daß

Item Wer dir daß thůtt vnd dir mir der linckḛ hant noch din fingern grifft vnd will dir mit der rechten dz gewiecht nemen bÿ dem elnbogenn dem var mit dÿner rechten hant vnder synenn lincken arm in die wueste vnd

121v

spring mit dinem Rechtenn fuß fur vnd wurff in also ~

Item Ein besser bruch wan er dir mit der lincken hantt dyn lincke begriffenn hatt vnd will dir mit dem rechtenn daß gewiechtt nemen by dem linckenn elnbogen so senck dich neder vnd far Im mit dem linckenn elnbogenn in die wueste vnd Spring mit dem lincken fus hinder synenn Rechten vnd begriff Im syne~ rechtenn fuß mit diner rechtḛ hant In den kneybůg vnd zuck do mitt zu dir vnd mit der linckenn hant stos In obenn von dir so velt er ~

Item Wen dir eyner begrifft din lincke hant mit siner linckenn vnd nÿmpt dir mit der rechtenn daß gewyecht vnd stossett dir den linckenn elnbogen hoch auff So windt dich mit dem haupt dar durch vnd far Im mit dem rechten arm In seyn lincke wůste vnd Spring mit dinem rechten hinder sinen rechtenn vnd wuerff In vber dyn rechte hyfft ~

Aber ein Ringenn

Item Wan du dich mit eynem gefasset hast bÿ den armen helt er dich dan loße So schlag

122r

Sin rechte Hant auß mit diner lincken vonn oben nider vnd va°ß im do mit vnten durch sein rechte arm vnd begriff In hindenn vnd haltt in vest vnd zuck vnd mit der rechtenn hant begriff In außwendig In sinen rechten kneybug so wurffstu In auff die lincke siten vnd dz geth zu beydenn sytenn zů ~

Hie Hebenn Sich an die lÿp Ringenn ~

Item Wen du dich mit eyne~ gefasset hast daß du eyn hant vnder dem arm hast vnd die ander obenn vnd er auch also vnd daß eyner den andern zu ym ruckt so magstu In mit der hant die du vnden hast hintten begriffem vnd vast halten vnd ym werffenn mit dem ringenn also vest / Als vor geschrebenn stott ~

Item Wen du dich mit eyne~ gefasset hast bÿ den armen also vor geschreben stott vnd vngeuer ist starck vnd truck vast zu Im so setz ym den elnbogenn an die kellenn vnd druck In do mit vast dz du mitt der hant die du obenn hast so můß er dich loßenn ~

122v

Item Ob dich eyner hat gefassett vnder dinem arm vnd ruck dich vast zu Im mit sterck vnd thutt dir we so brich also von Im griff In mit beydenn dümenn in die augen oder vnder synn kynnbacken oder mit beyden dümenn in syn kelen so muß er dich loßenn hastu aber dich mit eynem gefassett als vor geschrebenn stott So far ym mit dyne~ arm den du obenn hast vnder den kÿnbackenn an den hals vnd stoß in vast von dir vnd mit der hant die du vnden hast begriff Im dz beyn in der kneybug vnd zuck do mit zu dir so wurtt er geworffenn ~

Item Ob dir eyner daß brechent wolt vnd wolt dir dz gewiecht nemen by dem elnbogen So senck den selbenn elnbogenn vntersich vnd truck Im den in syn siten vnd mit der nidern hantt begriff Im ein beÿn in der kneÿpůg vnd wurff In ~

Item Hastu dich mit eynen gefassett also vor geschriben stott helt er dich dan loß vnd truck dich nit fast So wechsell dÿ hant die du vnten hast Im auff die andern syten außwendig In seyn kneyepug vnd heb do mit auff vnd mit der hant die du obenn hast far yn oben fur din hals vnd stoß yn do mit oben von dir so felltt er ~

123r

Item hastu aber dich mit eynem gefassett als vor geschribenn stot so far mit dem arm den du vntḛ hast von vndḛ auff vßwendig oben vber syn / arm den er oben hatt vnd küm mit der andern hantt der hant zu hilff vnd truck fast nÿder vnd wend dich von ym dz ist fast güt ~

Item Ob dir eyner mit der hant die er oben hat hynden vmb den hals will griffen vnd dich do mit will vmb winden so prich es mit dem vor geschribenn stet vber fallen ~

Ein bruch

Item Wan dich eyner gefasset hat In den arm vnd du yn wider vnd Iecherlicher den lincken fuß vor gesetz hat vnd ist er also gescheide daß er mit synem rechten fus schrit vßwendig hinder din lincken vnd wil dich mit beydḛ armen den vber rucken so ruck dinen lincken fuß frißlichen hinder dich vff zu růck vnd faß In do mit synem rechten fuß vnd stos In oben vor die prust so fellet er /

Item Ob dich eyner ver hinter begrifft vber din achßell so far vber mit dinem arm in die půg synes elnbogen an der syten do der fuß vor stot vnd mit der andern hilff zu dir trucken vff die sytenn vßwendig vnd halt Im den arm mit

123v

der einen hant vnd mit der andern hant griff Im in die trieselen vnd mit dem fuß Im In die knyepug seynes vff gesetzten fusses zu dir gespar mit den versen

Item Slahe auß mit diner rechten hant sein lincke hant vnd begriff Im die finger siner rechten hant vnd mit der lincken seynen rechtḛ arm vbersich geschlagen fornen gefast vnd zu rueck geworffen vber din linckes peyn

Item Slahe auß mit diner rechten hant syn lincke vnd var Im mit der hant zwuschen die peyn vorn durch vnd vaß In hinden by der juppen oder auff den elnbogenn vnd heb In auff vnd stoß in oben von dir mit der lincken hantt So felt er hinder sich vff den kopff ~

Itemm Dast machstu auch thun wan dich eyner hat obenn gefassett vnd daß du din beyde arm vnten hast So griff mit der eynen hant vntḛ durch zwuschen synen peydenn mit der andern hant stoß oben Hyn weck ~

Item Wen dir eÿner mit seiner rechtḛ hant zwuscen dynen beynen durch vertt vnd fast dich hindḛ bÿ der Joppen So pug dich mit dem gegḛ Im vnd var von außen vnten durch synen rechten arm

124r

mit dinen beyden henden armen vnd heb do mit vber sich so mag er dich nit gewerffenn ~

Item Ob dich eyner beÿ eyner hant begriff vnd wolt dich vber sich mit seyne~ beydḛ henden vnd het dich gefast bÿ der lincken hant von oben durch vber sin lincke arme In syn rechtḛ sitḛ vnd vaß In In der wueste mit der rechtḛ hant vnd mit der lincken wol vmb ÿm In ein knyepug ~

Item Vast dich eyner vorn bÿ der brust mit beyden hendḛ So far oben vber mit der rechtḛ vber sin lincke vnd zwing ym die / vnd mit der lincken hant an sin rechten elnbogen vnd schrenck mit dem lincken fuß ~

Wider die schrenken In armen eyn bruch ~

Item Wan dir eyner schrencken will mit der rechten hant So schrenck Im wider mit der linckḛ

Item Schlag auß mit beydḛ hendḛ vnd val Im mit beyden hendḛ In die knyepug vñ zuck zu dir vnd stoß In mit dem haupt vorn oben in die prust vnd wurff In zu ruckñ

Item Vaß In oben bÿ dem hals vnter den vchßen vnd leg dich vast oben vff In vnd tritt woll zu ruck mit den fůsßen daß er dir keyne~ begriffen mag so trueckest In zu der erdenn ~

124v

Item  Ob er den rechten fuß Setzett So zuck yn mit der lincken hant by syner rechtḛ vnd schlag In an den enckell sines rechten fuß mit dynem lincken fuß vnd truck In nider

Item oder val Im mit der rechten hant in die kellenn vnd truck yn aber zu ruck

Item  hept dich eyner loße bÿ den armen So griff mit diner lincken hant nach syner rechtenn vnd begriff Im die finger vnd halt in fast vnd schla auff mit dem rechtḛ vnd far Im durch vnter syne~ rechtenn arm vñ faß in In die wüste vnd mit der lincken in ein knyepůg ~

Item Vasset dich eyner hinden by der gurtell so senck dich nider vnd wen er dich erhebett so dre dich vmb vnter Im vnd wurff In vber rueck ~

Item gee mit der rechten hant durch vnd schlag In oberthalb in der hueff In der weich vnd far mit der linckenn hant oben vber syn rechte achßell vnd schlag dan din rechte hant Im glenck vnd halt die veste vnd hebe Im syn linckes knye vnd wurff yn fur dich

125r

Item Begrieff Im Sin rechte hant mit den beÿdḛ henden vnd zuck yn auff die rechte syten vñ schritt mit dine~ rechtḛ fuß hinder siner rechten vnd far im mit s dem rechtḛ arm In syn lincke siten vnd wurff yn vber syn rechte huff ~

Item Wan dir eyner mit synen beyden armen Wil faren vnder din bede arm So far von obenn nider mit dinen beyden armen aussen vnderr syn elnbgen vnd heb mit sterck vbersich vnd pruch Im die arm ~

Itm~ auch machstu Im vallen in die kellen vnd in zu ruck trucken

Item Wan du vnten bist mit den Armen So magstu In obenn vassen by der kellenn oder by dem kinbacken vnd Im den hals wol vber ruck brechen Aber du müst wol mit den armen durch syn arm varenn

Ein anders

Item Bistu mit dem lincken arm vnten so vall Im mit der rechten In die kellen vnd schritt mit dinem lincken fuß hinder sinen rechten vnd truck In dar vber by dem hals

Item wurff In Auss dem fuß zů beydenn sytenn

125v

Item Wan du eine~ mit beyden Arme~ gevare~ bist dur sin arm vnd ist er also gering Also du bist oder geringe~ So faß in in der mitten vnd schluß din hende veste zu samen Auff siner rechten vnd heb In auff vnd dree dich vmb Auff din lincke siten vnd wan du dich eins vmb gedrehett hast So stos In nÿder vff die knye vnd prich im den rueckḛ stee zu dir ~

Ein bruch

Item Also prich dz Wan dich eyner zu Im truck So setz Im den elnbogḛ in die kelle oder Auff die brust vnd truck In von dir vnd dz din lincker fuß zu rueck stee

Aber ein ringen

Item Wan dir eÿner mit dem haupt durch den arme varen will vnd wil dich vber seyn ruck werffenn so fach In mitt dem selbigenn arme bÿ dem hals vnd truck In vast zu dir vnd leg dich mit der brust oben vff In Vnd Swere dich nÿder ~

Item Ob dich eÿner hinden begriffett wan du Im den rucken zu gewantt vnd hat dich gefassett In dyn arm vnd obenn vß syne~ arm So bůck dich behendeglichen fur dich vnd wurff In vber dz hauppt oder vahe In nyedḛ by eyne~ hant h bÿ eynem peyn ~

126r

Aber ein Ringen

Item hat er Aber dich h (!) hindḛ gefassett vnd Hat syne~ arm vnten vnd hatt er die hend offenn So begriff yn by eynem finger So muß er dich loßenn genn ~

Item Ob dich eyner vornen by dem koller vassett mit eyner hantt vnd helt die vast So wend dich vnten durch sin arm mit dem haupt So loest er dich oder machstu Im den arm begriffen daß ist auch gütt ~

Item Vasset dich eyner hinden by dem goller So wende dich gegenn Im mit dem haupt vnd durch sin arm So wurstu ledig ~

Item Ob dich eÿner mit beÿdenn henden vassett vor der brust So stos Im den rechtḛ elnbogenn vff vnd dree dich durch vnd vast In In der wueste ~

Aber ein Ringenn

Item hastu eyne~ gefassett bÿ den armen vnd er dich wider vnd er hat dir begriffen din lincke hant mit siner lincken vnd wil dir mit sÿner rechtenn hant daß gewyecht nemen by dem linckenn elnbogen Stoßt er dir den

126v

elnbogen hoch vff So wind din haupt durch den linckenn arm vnd var Im mit diner rechtḛ hant vnder sin lincken arm in die wueste vnd spring mit dinem rechten fuß hinderr sinen rechten fuß vnd wurff In vber deyn reche huefft ~

Ein anders

Item Wan du din haupt durch deyn linckenn arme gewendest So begriff Im eyn peyn mit der rechtḛ hant vnd ruck In nach dir ~

Item Wan du eyne~ gefasset hast mit diner lincken hant In der massen sins rechten armes vnd truck In do mit vnd ruck vngern wan er dir vber fellett mit dem rechtḛ arm von aussen vber din lincke hant vnd truck dir din hant vast An sin brust So far Im mit dem selbenn elnbogḛ in sin rechte syten vnd senck dich nÿder vnd spring mit dyne~ linckḛ fuß hinder sinen rechtḛ fuß vnd griff mit der rechtḛ hant seÿn knyepůg vnd wuerff In von dir ~

Finis

127r – 128v

[Leere Seiten]